Đột quỵ vào sáng sớm – Những nguy hiểm tiềm ẩn

Đột quỵ vào sáng sớm là hiện tượng hiện ngày càng phổ biến. Hiện nay, số trường hợp tử vong vì đột quỵ ngày càng tăng, trong đó có nhiều bệnh nhân gặp phải trong trường hợp sáng sớm. 

Mỗi năm, bệnh viện Tim Hà Nội tiếp nhận bệnh nhân khám tim mạch với số lượng tăng dần. Khoảng năm 2005, bệnh viện tiếp nhận hơn 11.000 bệnh nhân đến khám. Đến năm 2020 con số đã tăng lên rất cao, đạt gần 355.000 lượt bệnh nhân, gấp hơn 30 lần. Số lượng bệnh nhân điều trị nội trú cũng tăng gấp gần 14 lần so với trước.

Vậy nguyên nhân do đâu? Và làm thế nào để phòng tránh, khắc phục nó? Bài viết dưới đây sẽ phần nào giải đáp những câu hỏi trên.

Đột quỵ là gì?

Đột quỵ  hay tai biến mạch máu não hay là một tình trạng mà lưu lượng máu đến não giảm đi dẫn đến việc chết tế bào.

Một số nguyên nhân dẫn đến đột quỵ vào buổi sáng

Sự thay đổi nhanh của hormone và huyết áp

Một trong những nguyên nhân gây ra bệnh đột quỵ vào sáng sớm là do thay đổi hormone và huyết áp. Lúc này, cơ thể sẽ chuyển từ tư thế đang nằm – tĩnh sang tư thế vận động. Vì thế làm thay đổi nồng độ các hormon.

Hai tình trạng do Các hormon này gây ra bao gồm: Một là làm tăng nhịp tim và tăng huyết áp; thứ hai là trương lực của động mạch tăng. Thông thường, Khoảng 3h sáng,huyết áp sẽ xuống mức thấp nhất, sau đó tăng dần lên. Thời điểm tăng nhanh là lúc thức dậy và buổi sáng.

Khi thức dậy, cơ thể sẽ tiết ra adrenaline và các hormon gây căng thẳng khác. Chúng làm tăng áp lực máu cùng với nhu cầu cung cấp oxy. Mặt khác, sau một đêm, cơ thể mất đi một lượng nước tương đối lớn. Vì thế máu sẽ trở nên cô đặc hơn. Kéo theo tim phải làm việc nhiều hơn để bơm đẩy máu đi.

Phó giáo sư Nguyễn Sinh Hiền, Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội cho hay, khi chỉ số huyết áp tăng thêm 5mmHg, nguy cơ đột quỵ sẽ tăng thêm 7%.

Theo Bộ Y tế, mỗi năm Việt Nam ghi nhận thêm khoảng 200.000 ca đột quỵ mới, 80% trong đó là người bị tăng huyết áp. Có gần 40% không biết bệnh, 69% không được kiểm soát. Bệnh rất dễ phát hiện bằng cách đo huyết áp đơn giản nhưng thường bị bỏ sót, do tăng huyết áp thường không có triệu chứng.

Tác động của thời tiết lạnh

Tác động từ thời tiết lạnh ban sáng khiến mạch máu bị co. Điều này là nguyên nhân tăng huyết áp. Nếu không được kiểm soát sẽ làm tăng nguy cơ đột quỵ, đau tim hay suy tim.

Theo Bác sĩ Hiền, khi trời lạnh, tỷ lệ bệnh nhân đột quỵ đến viện tăng khoảng 20% so với thời tiết bình thường.Bác sĩ Hiền lý giải, thời tiết lạnh gây co mạch máu, dẫn đến tăng huyết áp, đặc biệt là buổi sáng. 

Huyết áp cao có thể gây đột quỵ, mất chức năng não đột ngột do thiếu máu cung cấp cho não. Tăng huyết áp buổi sáng cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim và mạch máu khác. Thậm chí nó dẫn đến đau tim hoặc suy tim với các triệu chứng như đau đầu dữ dội, đau ngực và tê hoặc ngứa ran ở mặt hoặc cánh tay.

Một số nguyên nhân khác

Một số nguyên nhân làm tăng huyết áp vào buổi sáng như do nhịp sinh học bình thường của cơ thể vào buổi sáng giải phóng nhiều hormone; do sử dụng thuốc chứa steroid hoặc uống quá nhiều rượu bia cũng có thể gây tăng huyết áp vào sáng sớm.

Nhịp sinh học của huyết áp đặc trưng bởi sự giảm huyết áp trong khi ngủ và tăng dần khi thức. Tăng huyết áp buổi sáng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch như đột quỵ. Vẫn có đến 50% có huyết áp buổi sáng cao hơn bình thường đối với bệnh nhân kiểm soát tốt huyết áp.

Áp lực tinh thần, thay đổi về chế độ ăn uống, tuổi thọ nâng cao… là nguyên nhân khiến bệnh tim mạch, đặc biệt là đột quỵ ngày càng tăng về số lượng.

Phòng ngừa nguy cơ đột quỵ vào sáng sớm

Phòng đột quỵ bằng cách kiểm soát huyết áp

Bác sĩ Hiền khuyến cáo, phòng đột quỵ bằng cách kiểm soát huyết áp là rất quan trọng. Nên kiểm tra huyết áp vào buổi sáng. Thời gian thực hiện khoảng một giờ sau khi thức dậy và vào buổi tối khoảng một giờ trước khi đi ngủ.

Cần có chế độ ăn uống lành mạnh. Tránh sử dụng thuốc lá, rượu. Ngoài ra nên hoạt động thể chất thường xuyên sẽ kiểm soát được huyết áp.

Một trong những biện pháp phòng tránh đột quỵ vào sáng sớm là nên giữ ấm cơ thể khi trời lạnh. Đặc biệt nhất là với người lớn tuổi. Ngòai ra, nên tập thể dục trong nhà, ăn ít muối, theo dõi huyết áp. Trong trường hợp chỉ số cao phải thay đổi liều thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.

Trước đây, những trường hợp đột quỵ sẽ để lại ảnh hưởng rất lớn. Một số hậu quả điển hình như liệt người, méo miệng, thậm chí tử vong. Hiện nay, các phác đồ điều trị tim mạch hiện đại được cập nhật liên tục. Nhờ vậy đã cứu sống được nhiều bệnh nhân mà không để lại di chứng.

Trích dẫn: vnexpress.net